آیا میدانستید 2
آیا میدانستید که : صورت فلکی قطب‌نما یادآور شکل قطب‌نمای کشتی است؟
آیا میدانستید که : ارنست یاکوب کریستوفل معروف به پدر آلمانی نابینایان ایران، با یادگیری زبان ترکی و ارمنی و فارسی، الفبای نابینایان را برای ایرانیان و ارامنه ابداع کرد؟
آیا میدانستید که :با اینکه کارل دونیتس هرگز رسماً به حزب نازی نپیوسته بود، پس از خودکشی هیتلر، بیست روز جانشین وی در دولت فلنسبورگ آلمان بود؟
آیا میدانستید که : مهم ترین چیز در بدست آوردن اصطکاک میان دو جسم، ضریب اصطکاک میان آنها است؟
آیا میدانستید که : توتمس یکم نخستین فرعونی بود که در درهٔ پادشاهان به خاک سپرده شد؟
آیا میدانستید که : بسیاری از قوطی‌های بسته‌بندی از فولاد ساخته شده‌اند؟
آیا میدانستید که : فولک متال گونه‌ای از موسیقی دث متال است که خاستگاه آن اسرائیل بوده و سنت‌های یهود بر آن تاثیر گذاشته‌است؟
آیا میدانستید که : زمانی مانیومنت ولی به امید یافتن معدن اورانیم حفاری شد؟
آیا میدانستید که : ماهی چشم‌سبز به تنهایی اندام جنس نر و ماده را در خود دارد به عبارت دیگر جانوری نر-ماده است؟
آیا میدانستید که : کاخ دلمه‌باغچه از سال ۱۸۵۳ تا ۱۹۲۳ میلادی، مرکز اجرایی امپراتوری عثمانی بوده‌است؟
آیا میدانستید که : گیاه جگرواش در پزشکی باستان، در دوران جالینوس و دیوسکوریدس، برای درمان بیماری‌های کبدی به کار می آمده‌است؟
آیا میدانستید که : زبان ونتی که مردمان پیرامون ونیز ایتالیا از سخنوران آن‌اند، در اصل از گویش‌های گرفته شده از زبان ایتالیایی نیست؟
آیا میدانستید که : هنگ کنگ از یک شبه جزیره و ۲۳۶ جزیره ساخته شده‌است؟
آیا میدانستید که : یوگینی یفتوشنکو، شاعر نامدار اهل روسیه به دلیل کارهای ضد استالینی‌اش در یادها مانده‌است؟
آیا میدانستید که : بزرگترین تلسکوپ نیم‌کرهٔ جنوبی، تلسکوپ بزرگ آفریقای جنوبی است؟
آیا میدانستید که : چسبندگی سلول محصول پیوندهای پروتئینی است؟
آیا میدانستید که : جاستین بیبر، در سال ۲۰۰۷ با قرار دادن ویدئوهایی از خواندن خود در یوتیوب معروف شد. او یکی از صد شخصیت مشهور سال ۲۰۱۲ است؟
آیا میدانستید که : کبیسه، در اصطلاح سال کبیسه از ریشه کبس به معنی پرکردن چاه با خاک می‌آید؟
آیا میدانستید که : مغولان در حمله به ایران پس از قتل‌عام مردم نیشابور شهر را به آتش کشیده، هفت روز بر آن آب بستند و سپس بر ویرانه‌های آن جو کاشتند؟
آیا میدانستید که : بیشتر کارهای لئوناردو فیبوناتچی برگرفته از دستاوردهای ریاضی‌دان‌های مسلمان به خصوص خوارزمی، ابوکامل و کرجی است؟
آیا میدانستید که : سه عضو گروه دیکسی چیکس پس از مخالفت با حمله نظامی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ نیمی از طرفدارانشان را از دست دادند و از سوی افراد ناشناس تهدید به مرگ شدند؟
آیا میدانستید که : پس از آنکه استیو جابز در سال ۱۹۸۵ از مدیریت شرکت اپل که خود بنیانگذار آن بود کنار گذاشته شد، شرکت نکست را تأسیس کرد و با خرید این شرکت توسط اپل در سال ۱۹۹۶ وی دوباره به اپل بازگشت؟
آیا میدانستید که : یکی از دلایلی که سلطان محمود در زمان فرمانروایی سیده خاتون به ری حمله نکرد این بود که سیده به او گفته بود: «اگر من تو را بشکنم، به همه عالم نویسم که سلطان محمود را بشکستم و اگر تو مرا بشکنی، شکستن زنی بس فخر نباشد؛ گویند که سلطان محمود زنی را بشکست»؟
آیا میدانستید که : جیمز وات نه موتور بخار را اختراع کرد و نه از حرکت در کتری در حال جوشیدن برای این کار الهام گرفت بلکه او نخستین موتور بخار تجاری را با توسعه و بهبود موتور بخار نیوکامن ساخت و موتور ساخته‌شده توسط او بعدها بسیار مشهور شد؟
آیا میدانستید که : آفتاب‌گردان‌های گل‌دار خورشید را در آسمان دنبال نمی‌کنند. سر این گیاه‌ها تمام روز روبه یک جهت (معمولا شرق) باقی می‌ماند. البته در یکی از مرحله‌های اولیه رشد آنها غنچه‌ها آفتاب را دنبال می‌کنند و قرار گرفتن همهٔ آفتاب‌گردان‌ها در یک جهت در زمان رشد کامل به همین دلیل است؟
آیا میدانستید که : کوچولوی چشم آبی نام یک گل وحشی معروف در کالیفرنیا است که یکی از گونه‌های آن هم سفید رنگ است؟
آیا میدانستید که : فنی کراسبی با اینکه نابینا بود بیش از ۸٬۰۰۰ سرود روحانی نوشت؟
آیا میدانستید که : روباه سرخ جانوری است که در هر چهار قاره کرهٔ زمین پراکنده‌است؟
آیا میدانستید که : ارنست دوشن، توان پادزیستی پنی‌سیلین را ۳۲ سال پیش از الکساندر فلمینگ شناسایی کرده بود؟
آیا میدانستید که : لینا مدینا جوان‌ترین مادر در تاریخ پزشکی است که در پنج سالگی صاحب فرزند پسری شد؟
آیا میدانستید که : کرج یکی از کلان شهرهای ایران و مرکز استان البرز، مدتی جزء مازندران و زمانی بخشی از ری و گاهی از روستاهای طالقان یا شهرستانک محسوب می‌شده‌است؟
آیا میدانستید که : در قرن چهارم ه‌ق مردآویج زیاری قصد داشت بغداد را بگیرد، خلافت را براندازد، پادشاهی ایرانیان را دوباره برقرار سازد و خود را شاهنشاه بنامد. اما سرانجام در سال ۳۲۳ توسط غلامان خود در گرمابه به قتل رسید؟
آیا میدانستید که : برج پیچنده با ۱۹۰ متر ارتفاع بلندترین آسمان‌خراش کشور سوئد است؟
آیا میدانستید که : نوکتورن قطعه‌ای موسیقی است که معمولاً برای اجرا در شب ساخته می‌شود؟
آیا میدانستید که : غیاث‌الدین جمشید کاشانی در رساله وتر و جیب sin ۱° را تا ۱۷ رقم اعشار به درستی محاسبه کرده بوده است؟
آیا میدانستید که : کلیله و دمنه مجموعه داستان‌هایی به زبان سانسکریت است که قهرمانان آن حیواناتند و در حدود سال ۲۰۰ پیش از میلاد حکایت شده‌است؟
آیا میدانستید که : جایزه ایگ‌نوبل تقلیدی تمسخرآمیز از جایزه نوبل است که همه ساله به ۱۰ موفقیت برتر که «ابتدا باعث خنده و سپس به فکر فرو رفتن مردم شود» اعطا می‌شود؟
آیا میدانستید که : کیسه خودکشی وسیله‌ای برای خودکشی بدون درد است؟
آیا میدانستید که : اف-۱۴ تام‌کت‌های ایران تنها نمونه جنگنده‌های اف-۱۴ تام‌کت هستند که بجز نیروی هوایی آمریکا کشور دیگری امکان استفاده عملیاتی از آنها را پیدا کرده است؟
آیا میدانستید که : برج پیچنده با ۱۹۰ متر ارتفاع بلندترین آسمان‌خراش کشور سوئد است؟
آیا میدانستید که : نوکتورن قطعه‌ای موسیقی است که معمولاً برای اجرا در شب ساخته می‌شود؟
آیا میدانستید که : غیاث‌الدین جمشید کاشانی در رساله وتر و جیب sin ۱° را تا ۱۷ رقم اعشار به درستی محاسبه کرده بوده است؟
آیا میدانستید که : جایزه ایگ‌نوبل تقلیدی تمسخرآمیز از جایزه نوبل است که همه ساله به ۱۰ موفقیت برتر که «ابتدا باعث خنده و سپس به فکر فرو رفتن مردم شود» اعطا می‌شود؟
آیا میدانستید که : کیسه خودکشی وسیله‌ای برای خودکشی بدون درد است؟
آیا میدانستید که : اسپهبد خورشید زمانی که شنید خاندان وی توسط منصور عباسی به اسارت گرفته شده‌اند، تاب نیاورده و با نوشیدن زَهر، خودکشی کرد؟
آیا میدانستید که : در تایوان، روز معلم برابر با ۲۸ سپتامبر، یک جشن ملی و تعطیلی رسمی است؟
آیا میدانستید که : اشغال ایران در جنگ جهانی دوم با حمله نیروهای بریتانیا به جنوب و غرب و نیروهای شوروی به شمال و شرق ایران آغاز شد؟
آیا میدانستید که : کرج ابودلف شهری تاریخی و آباد میان اراک و بروجرد بوده است که امروزه محل قطعی آن مشخص نیست؟
آیا میدانستید که : آتش خاموش نخستین مجموعه داستانی به زبان فارسی است که به قلم زنی ایرانی چاپ شده است؟
آیا میدانستید که : هندی بمبئی نیم‌زبانی بومی بمبئی و آمیخته‌ای از زبان‌های انگلیسی، مراتی، گجراتی و چند زبان دیگر است؟
آیا میدانستید که : فهرست پادشاهان تورین طوماری پاپیروسی از مصر باستان و دربردارندهٔ نام فرعون‌ها و خدایانی است که تا پیش از رامسس دوم بر نیل فرمانروایی کرده‌اند؟
آیا میدانستید که : عروس دریایی یال‌شیری بزرگترین گونه عروس دریایی شناخته شده در جهان است؟
آیا میدانستید که : آنتوان سوروگین عکاس تصاویر موجود از میرزا رضای کرمانی، پس از قتل ناصرالدین شاه بود؟
آیا میدانستید که : هاری یک بیماری ویروسی کشنده است و تاکنون تنها ۶ انسان از این بیماری جان سالم به‌در برده‌اند؟
آیا میدانستید که : حسن باقری با ۲۷ سال سن، جوان‌ترین فرماندهٔ ایرانی در دوران جنگ ایران و عراق بود؟
آیا میدانستید که : نورشناخت کوانتومی شاخه‌ای از فیزیک است که به مطالعه نور در محدودهٔ مکانیک کوانتوم می‌پردازد؟
آیا میدانستید که : پدیدهٔ موج عظیم در جنوبی‌ترین نقطهٔ آفریقا در نزدیکی دماغهٔ آگولاس، به فراوانی دیده می‌شود؟
آیا میدانستید که : اندکی پس از جنگ جهانی دوم، در دوران کمونیسم در لهستان، صحبت کردن به زبان ویلامووی ممنوع بود و اکنون، در حدود ۷۰ نفر از سخنوران این زبان باقی مانده‌اند؟
آیا میدانستید که : فیلم دنیای آب از نگاه بازگشت سرمایه و میزان فروش، یک شکست بزرگ بود؟
آیا میدانستید که : صد سال تنهایی یکی از شاهکارهای گابریل گارسیا مارکز دانسته می‌شود؟
آیا میدانستید که : در سدهٔ شانزدهم میلادی، اسپانیایی‌ها صلیبی را بر لبهٔ دهانهٔ آتشفشان ماسایا نصب کردند تا شیطان را فراری دهد؟
آیا میدانستید که : خلیج فارس پس از خلیج مکزیک و خلیج هادسون سومین خلیج بزرگ جهان بشمار می‌آید؟
آیا میدانستید که : گنجینه‌ای از آثار مهم هنرمندان معاصر غرب، پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، به انبار زیرزمین موزه هنرهای معاصر تهران منتقل شد؟
آیا میدانستید که : بنیاد فرهنگ ایران، نهادی پژوهشی بود که برای پاس‌داری، گسترش، و پیش‌برد زبان پارسی در مهر ماه ۱۳۴۳ خورشیدی بنیان شد؟
آیا میدانستید که : هیو هفنر، قبر مجاور مریلین مونرو را به مبلغ ۷۵ هزار دلار خریده‌است؟
آیا میدانستید که : بیش از نیمی از مردم دنیا آلوده به باکتری هلیکوباکتر پیلوری هستند؟
آیا میدانستید که : بر اساس نظریه نسبیت عام، علاوه بر جرم، حضور انرژی، تکانه و تنش نیز می‌تواند منشأ گرانش باشد؟
آیا میدانستید که : میرزا محمد اخباری مدعی بود که می‌تواند سرِ پاول سیسیانوف را به تهران حاضر سازد؟ وی در شاه‌عبدالعظیم به چله‌نشینی پرداخت و پیش از پایان روز چهلم سر سیسیانوف را نزد فتحعلی‌شاه آوردند؟
آیا میدانستید که : ماجرای ایران–کنترا پس از رسوایی واترگیت بزرگترین رسوایی سیاسی در آمریکا است؟
آیا میدانستید که : واشینگتن، دی. سی. بر روی زمین اهدایی ایالت مریلند بنا شده است؟
آیا میدانستید که : جنگ قره‌باغ منجر به اعلام استقلال از سوی جمهوری قره‌باغ در سال ۱۹۹۲ شد؟
آیا میدانستید که : کلنل احمد نخجوان نخستین خلبان ایران و نیروی هوایی شاهنشاهی بود؟
آیا میدانستید که : برادران اردلان، سه چهره سیاسی اواخر دوره قاجار و دوران پهلوی بودند که هریک به‌تنهایی نقش مهمی در تاریخ معاصر ایران بازی کرده‌اند؟
آیا میدانستید که : نبرد کورسک بزرگترین نبرد تانک‌ها در طول تاریخ نظامی به شمار می‌رود؟
آیا میدانستید که : مارگارت باندفیلد نخستین وزیر زن در تاریخ بریتانیا بود؟
آیا میدانستید که : دلفین‌ها می‌توانند با سوت زدن یکدیگر را به نام صدا بزنند؟
آیا میدانستید که : حاجی علی هنرمند مصری مقیم آمریکا بود که به خاطر مهار و کنترل قی و پس‌زنش مایعات درون دهانش مشهور بود؟
آیا میدانستید که : در پی حمله به بندر پرل هاربر توسط هواپیماهای جنگنده امپراتوری ژاپن، ایالات متحده آمریکا ناچار شد رسماً وارد کارزار جنگ جهانی دوم شود؟
آیا میدانستید که : نام کامل پیانو، پیانو فورته می‌باشد، که از پیانو به معنای ملایم و فورته به معنای رسا تشکیل شده‌است؟
آیا میدانستید که : کیسه‌داران بچه‌های خود را نه به شکل کامل – همچون پستانداران – که به شکل موجودی ناقص به دنیا می‌آورند تا بعد در کیسه پرورش داده شوند؟
آیا میدانستید که : ابراهیم گلستان نخستین کارگردان ایرانی است که برنده جایزه‌ای بین‌المللی شده‌است؟
آیا میدانستید که : کیسه‌داران بچه‌های خود را نه به شکل کامل – همچون پستانداران – که به شکل موجودی ناقص به دنیا می‌آورند تا بعد در کیسه پرورش داده شوند؟
آیا میدانستید که : دلفین‌ها می‌توانند با سوت زدن یکدیگر را به نام صدا بزنند؟
آیا میدانستید که : هر روز در قرن ۲۱ام حدود ۰ تا ۲ میلی‌ثانیه طولانی‌تر از روزهای قرن ۱۹ام است؟
آیا میدانستید که : گل‌مور درختی بومی ماداگاسکار است که برای گل‌های قرمز و نارنجیش شناخته می‌شود؟
آیا میدانستید که : سه مومیایی از مردان نمکی کشف شده در معدن چهرآباد استان زنجان مربوط به زمان هخامنشیان (حدود ۴۰۰ پیش از میلاد) هستند؟
آیا میدانستید که : فرانتز لیست قطعهٔ لا کامپانلا را بر اساس موومان سوم از کنسرتو ویولن شماره ۲ نیکولو پاگانینی نوشته است؟
آیا میدانستید که : نخستین مجموعه کتاب کتابخانهٔ عمومی شیکاگو، مجموعه‌ای ۸۰۰۰ تایی از کتاب‌های انگلیسی بود که پس از آتش‌سوزی ۱۸۷۱ میلادی به این کتابخانه هدیه داده شده بود؟
آیا میدانستید که : لوچیانو پاواروتی نخستین موسیقیدان معاصر خارجی بود که پس از مرگش مراسم بزرگداشتی در ایران برای او برگزار شد؟
آیا میدانستید که : قوی شیپورچی بزرگترین پرندهٔ آبزی جهان و بومی آمریکای شمالی است؟
آیا میدانستید که : جدال براؤر و هیلبرت از مهم‌ترین منازعه‌های درونی ریاضیات در قرن بیستم بود که آلبرت اینشتین آن را به جدال قورباغه و موش تشبیه کرده بود؟
آیا میدانستید که : در حدود ۴۰۰۰ کرگدن هندی در دنیای وحش باقی مانده‌است؟
آیا میدانستید که : بی‌بی‌خانم استرآبادی از نخستین زنان طنزنویس ایرانی بود که معایب الرجال را در سال ۱۳۱۲ قمری در پاسخ به تأدیب النسوان نوشت؟
آیا میدانستید که : نسترن گیاهی بود که در دوران جنگ جهانی دوم در باغ‌های پیروزی آمریکا کاشته می‌شد؟
آیا میدانستید که : ابرقارهٔ پانوتیا در حدود ۵۰ میلیون سال عمر کرد و پس از آن به چهار قاره تقسیم شد؟
آیا میدانستید که : همهٔ پنج فیلمی که جان کزال در آنها بازی کرده‌است، برای جایزهٔ اسکار بهترین فیلم نامزد شده‌اند؟
آیا میدانستید که : موزه پرگامون برلین، دروازه ایشتار بابل را دربردارد؟
آیا میدانستید که : رابرت آدلر مخترع نخستین کنترل از راه دور کارای تلویزیون است؟
آیا میدانستید که : سخت‌پوستی به نام خرخاکی غول در اعماق اقیانوس اطلس و خلیج مکزیک زندگی می‌کند و می‌تواند تا ۷۰ سانتی‌متر رشد کند؟
آیا میدانستید که : ریال از واژهٔ اسپانیایی "real" وارد فارسی شده‌است که هم به معنای «شاهی» و هم نام سکهٔ نقره رایج در آن کشور بوده است؟
آیا میدانستید که : کالکوزیت از مهم‌ترین سنگ معدن‌های مس است که روزگاری در معدن‌های کورن‌وال انگلستان به فراوانی یافت می‌شده‌است؟
آیا میدانستید که : آلمان‌ها در هر روز، نزدیک به ۴۰۰ تن کباب ترکی می‌خورند؟
آیا میدانستید که : محمد بهمن‌بیگی بنیانگذار آموزش عشایری در ایران بود؟
آیا میدانستید که : هیپوکالمی یا همان کمبود پتاسیم در بدن، می‌تواند از اثرهای جانبی مصرف برخی داروها باشد؟
آیا میدانستید که : پرچم کشور هند، تیرانگا نام دارد؟
آیا میدانستید که : دریاچهٔ ارومیه بزرگترین دریاچهٔ ایران و آنقدر شور است که نمی‌تواند زیستگاه ماهی باشد؟
آیا میدانستید که : گفته‌های هرودوت دربارهٔ کمبوجیهٔ دوم و کشتن گاو آپیس توسط وی، نادرست بوده و با تحقیقات باستان‌شناسی همخوانی ندارد؟
آیا میدانستید که : برج کلیسای اولم با ارتفاع ۱۶۱ متر بلندترین برج کلیسا در جهان است؟
آیا میدانستید که : برتون ریکتر و ساموئل چائو چونگ تینگ بخاطر کشف ذره سای، جایزه نوبل فیزیک را در سال ۱۹۷۶ دریافت کردند؟
آیا میدانستید که : خیابان جردن تهران به افتخار ساموئل مارتین جردن، بانی و سازنده کالج آمریکایی تهران (بعدها دبیرستان البرز) نامگذاری شده‌است؟
آیا میدانستید که : هتل سِوُی لندن، نخستین هتل مجلل بریتانیا بود که امکاناتی نظیر حمام خصوصی، آب سرد و گرم دائمی و آسانسور برقی را ارائه می‌کرد؟
آیا میدانستید که : پس از کشف اریس در سال ۲۰۰۵، مدتی آن را سیاره دهم منظومه شمسی می‌نامیدند اما اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی در سال ۲۰۰۶ اریس را در گروه سیاره‌های کوتوله قرار داد؟
آیا میدانستید که : دایناسور کریولوفوساروس، به صورت غیررسمی الویسور خوانده می‌شود چون تاج عجیبی در بالای سرش بوده‌است و چهره‌اش فرد را به یاد مدل موی پمپادور الویس پریسلی می‌اندازد؟
آیا میدانستید که : توکن امنیتی می‌تواند علاوه بر کلید رمز، داده‌های زیست‌سنجشی را هم ذخیره کند؟
آیا میدانستید که : سیگار نام دهستانی از توابع بخش مرکزی شهرستان لامرد در جنوب استان فارس است؟
آیا میدانستید که : فرودگاه بین‌المللی کفلاویک، بزرگترین فرودگاه ایسلند است؟
آیا میدانستید که : کاشیما آنتلرز باشگاه فوتبال ژاپنی است که در جی‌لیگ بازی می‌کند؟
آیا میدانستید که : امپراتور چینزونگ، آخرین امپراتور سونگ شمالی بود؟
آیا میدانستید که : در عددنویسی مصری برای ۱۰۰٬۰۰۰ در خط هیروگلیف نماد یک نوزاد قورباغه یا قورباغه انتخاب شده بود؟
آیا میدانستید که : در دوران پارینه‌سنگی ژاپن می‌توان نمونه‌هایی از ابزارهای سنگی صیقل خورده را یافت که پیشینهٔ آنها به ۳۰٬۰۰۰ سال پیش از میلاد باز می‌گردد؟ (در تصویر، موزه باستان‌شناسی استان هیوگو)
آیا میدانستید که : رئیس انجمن شرکت‌های اینترنتی ایران در اکتبر ۲۰۰۸ اعلام کرد که کل پهنای باند وارد شده به ایران برابر با مجموع پهنای باند دو دانشگاه در سوئد است؟
آیا میدانستید که : جنبش حقوق زنان در ترکیه از زمان امپراتوری عثمانی و جنگ جهانی اول شکل گرفته‌است؟
آیا میدانستید که : یولیوس شرک عضو اساس و رانندهٔ شخصی آدولف هیتلر بود که در مراسم خاکسپاریش در سال ۱۹۳۶، هیتلر شخصاً در ستایش او سخنرانی کرد؟
آیا میدانستید که : تمساح نیل بزرگترین تمساح آفریقا است؟
آیا میدانستید که : شرکت ایتالیایی لامبورگینی از سال ۱۹۹۸ تابع شرکت آلمانی آئودی می‌باشد که خود تابع شرکت فولکس‌واگن است؟
آیا میدانستید که : پل رانی پیش از آنکه به باشگاه فوتبال لیدز یونایتد بپیوندد مکانیک بوده‌است؟
آیا میدانستید که : رئیس انجمن شرکت‌های اینترنتی ایران در اکتبر ۲۰۰۸ اعلام کرد که کل پهنای باند وارد شده به ایران برابر با مجموع پهنای باند دو دانشگاه در سوئد است؟
آیا میدانستید که : خشخاش در حدود ۳۴۰۰ سال پیش از میلاد در جنوب میان‌رودان کشت می‌شده است؟
آیا میدانستید که : شیر آمریکایی خویشاوند نزدیک شیر غارنشین اروپایی است که از طریق تنگهٔ برینگ به آلاسکا آمده‌است؟
آیا میدانستید که : واژهٔ لگاریتم (به معنای عدد نسبت) نخستین بار توسط جان نپر معرفی شد؟
آیا میدانستید که : آلا پوگاچوا خواننده و هنرپیشهٔ روس است که فعالیت هنریش را در سال ۱۹۶۵ آغاز کرد و تا سال ۱۹۹۷ بیش از ۲۵۰ میلیون نسخه از آثارش را به فروش رساند؟
آیا میدانستید که : در یونان باستان از پیاله برای ساغرریزی استفاده می‌شده است؟
آیا میدانستید که : دولت فدرال آمریکا در سال ۱۷۹۲ مثلث ایری را به پنسیلوانیا فروخت تا آن ایالت به دریاچه ایری دسترسی داشته باشد؟
آیا میدانستید که : ابوبکر کرجی در کتاب استخراج آب‌های پنهانی نیروی جاذبه زمین را توصیف کرده بوده است؟
آیا میدانستید که : واژهٔ لگاریتم (به معنای عدد نسبت) نخستین بار توسط جان نپر معرفی شد؟
آیا میدانستید که : ابوبکر کرجی در کتاب استخراج آب‌های پنهانی نیروی جاذبه زمین را توصیف کرده بوده است؟
آیا میدانستید که : پنیر گلاستر از آمیختن شیر سحرگاه و شامگاه گاوهای گلاستر فراهم می‌شود؟
آیا میدانستید که : در سال ۱۹۳۸ در نبرد میان تیم‌های ملی فوتبال آلمان و انگلستان، دیپلمات‌ها، کاپیتان تیم انگلستان ادی هاپگود و هم‌تیمی‌هایش را مجبور کردند تا برای ادای احترام درود نازی سر دهند؟
آیا میدانستید که : گیاه زعفران بومی ایران و هند است و در هیچ کشور عربی به صورت طبیعی نمی‌روید؟
آیا میدانستید که : سازهای ساخته شده به دست استرادیواریوس از باکیفیت‌ترین و گران‌قیمت‌ترین آلات موسیقی هستند؟
آیا میدانستید که : در سامانهٔ تشخیص خودکار شماره پلاک خودرو از نویسه‌خوان نوری برای خواندن پلاک خودرو بهره برده می‌شود؟
آیا میدانستید که : تیم ملی فوتبال انگلستان در جام جهانی فوتبال ۱۹۸۶ مکزیک، دو بازیکن با نام گری استیونز داشت؟
آیا میدانستید که : تا سال ۱۹۸۶ بیش از یک میلیون نفر در شهرهایی معروف به شهر بستهٔ روسیه زندگی می‌کردند؟ مرز این شهرها به دلیل وجود نیروی نظامی و تأسیسات هسته‌ای بر روی خارجی‌ها بسته‌است؟
آیا میدانستید که : سوفیا کووالوسکایا با مطالعه مقاله‌هایی از معادلات دیفرانسیل و انتگرال که به‌جای کاغذ دیواری بر دیوار خانه‌شان چسبانده شده بود، با ریاضیات آشنا شد؟
آیا میدانستید که : اسب آبی نزدیک‌ترین خویشاوند به نهنگ‌ها و دلفین‌های کنونی است؟
آیا میدانستید که : رشد و گسترش تره‌بار رسمی موجب افزایش گوناگونی نژادی محصول‌ها می‌شود؟
آیا میدانستید که : گرترود استاین ایجادگر اصطلاح نسل گمشده دانسته می‌شود؟
آیا میدانستید که : تاریخچه سوشی نشان می‌دهد که سوشی در آغاز روشی برای حفظ ماهی بوده که در آسیای شرقی رواج داشته‌است و پس از راه یافتن به چین به فرهنگ غذایی کشور ژاپن وارد شده است؟
آیا میدانستید که : استن مورتنسن نخستین و تنها بازیکنی است که در جام حذفی فوتبال انگلستان به امتیاز هت تریک دست یافته است؟
آیا میدانستید که : مسلمانان چین برای نوشتن زبان ماندارین به خط عربی از شیوه‌ای به نام شیاو جینگ استفاده می‌کرده‌اند؟
آیا میدانستید که : استودان سدلک، نیایشگاه کوچک کاتولیکی است که با بیش از ۴۰٬۰۰۰ استخوان انسان آراسته شده‌است؟
آیا میدانستید که : در سال ۱۹۱۳ میلادی، آدولف هیتلر، لئون تروتسکی، ژوزف استالین و زیگموند فروید همگی در منطقه تاریخی مرکزی شهر وین زندگی می‌کردند؟
آیا میدانستید که : واندا لاندوسکا نخستین کسی بود که واریاسیون‌های گلدبرگ باخ را با هارپسیکورد اجرا و ضبط کرد؟
آیا میدانستید که : ارنست یاکوب کریستوفل معروف به پدر آلمانی نابینایان ایران، با یادگیری زبان ترکی و ارمنی و فارسی، الفبای نابینایان را برای ایرانیان و ارامنه ابداع کرد؟
آیا میدانستید که :با اینکه کارل دونیتس هرگز رسماً به حزب نازی نپیوسته بود، پس از خودکشی هیتلر، بیست روز جانشین وی در دولت فلنسبورگ آلمان بود؟
آیا میدانستید که : مهم ترین چیز در بدست آوردن اصطکاک میان دو جسم، ضریب اصطکاک میان آنها است؟
آیا میدانستید که : توتمس یکم نخستین فرعونی بود که در درهٔ پادشاهان به خاک سپرده شد؟
آیا میدانستید که : بسیاری از قوطی‌های بسته‌بندی از فولاد ساخته شده‌اند؟
آیا میدانستید که : فولک متال گونه‌ای از موسیقی دث متال است که خاستگاه آن اسرائیل بوده و سنت‌های یهود بر آن تاثیر گذاشته‌است؟
آیا میدانستید که : زمانی مانیومنت ولی به امید یافتن معدن اورانیم حفاری شد؟
آیا میدانستید که : ماهی چشم‌سبز به تنهایی اندام جنس نر و ماده را در خود دارد به عبارت دیگر جانوری نر-ماده است؟
آیا میدانستید که : کاخ دلمه‌باغچه از سال ۱۸۵۳ تا ۱۹۲۳ میلادی، مرکز اجرایی امپراتوری عثمانی بوده‌است؟
آیا میدانستید که : گیاه جگرواش در پزشکی باستان، در دوران جالینوس و دیوسکوریدس، برای درمان بیماری‌های کبدی به کار می آمده‌است؟
آیا میدانستید که : زبان ونتی که مردمان پیرامون ونیز ایتالیا از سخنوران آن‌اند، در اصل از گویش‌های گرفته شده از زبان ایتالیایی نیست؟
آیا میدانستید که : هنگ کنگ از یک شبه جزیره و ۲۳۶ جزیره ساخته شده‌است؟
آیا میدانستید که : یوگینی یفتوشنکو، شاعر نامدار اهل روسیه به دلیل کارهای ضد استالینی‌اش در یادها مانده‌است؟
آیا میدانستید که : بزرگترین تلسکوپ نیم‌کرهٔ جنوبی، تلسکوپ بزرگ آفریقای جنوبی است؟
آیا میدانستید که : چسبندگی سلول محصول پیوندهای پروتئینی است؟
آیا میدانستید که : جاستین بیبر، در سال ۲۰۰۷ با قرار دادن ویدئوهایی از خواندن خود در یوتیوب معروف شد. او یکی از صد شخصیت مشهور سال ۲۰۱۲ است؟
آیا میدانستید که : کبیسه، در اصطلاح سال کبیسه از ریشه کبس به معنی پرکردن چاه با خاک می‌آید؟
آیا میدانستید که : مغولان در حمله به ایران پس از قتل‌عام مردم نیشابور شهر را به آتش کشیده، هفت روز بر آن آب بستند و سپس بر ویرانه‌های آن جو کاشتند؟
آیا میدانستید که : بیشتر کارهای لئوناردو فیبوناتچی برگرفته از دستاوردهای ریاضی‌دان‌های مسلمان به خصوص خوارزمی، ابوکامل و کرجی است؟
آیا میدانستید که : سه عضو گروه دیکسی چیکس پس از مخالفت با حمله نظامی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ نیمی از طرفدارانشان را از دست دادند و از سوی افراد ناشناس تهدید به مرگ شدند؟
آیا میدانستید که : پس از آنکه استیو جابز در سال ۱۹۸۵ از مدیریت شرکت اپل که خود بنیانگذار آن بود کنار گذاشته شد، شرکت نکست را تأسیس کرد و با خرید این شرکت توسط اپل در سال ۱۹۹۶ وی دوباره به اپل بازگشت؟
آیا میدانستید که : یکی از دلایلی که سلطان محمود در زمان فرمانروایی سیده خاتون به ری حمله نکرد این بود که سیده به او گفته بود: «اگر من تو را بشکنم، به همه عالم نویسم که سلطان محمود را بشکستم و اگر تو مرا بشکنی، شکستن زنی بس فخر نباشد؛ گویند که سلطان محمود زنی را بشکست»؟
آیا میدانستید که : جیمز وات نه موتور بخار را اختراع کرد و نه از حرکت در کتری در حال جوشیدن برای این کار الهام گرفت بلکه او نخستین موتور بخار تجاری را با توسعه و بهبود موتور بخار نیوکامن ساخت و موتور ساخته‌شده توسط او بعدها بسیار مشهور شد؟
آیا میدانستید که : آفتاب‌گردان‌های گل‌دار خورشید را در آسمان دنبال نمی‌کنند. سر این گیاه‌ها تمام روز روبه یک جهت (معمولا شرق) باقی می‌ماند. البته در یکی از مرحله‌های اولیه رشد آنها غنچه‌ها آفتاب را دنبال می‌کنند و قرار گرفتن همهٔ آفتاب‌گردان‌ها در یک جهت در زمان رشد کامل به همین دلیل است؟
آیا میدانستید که : کوچولوی چشم آبی نام یک گل وحشی معروف در کالیفرنیا است که یکی از گونه‌های آن هم سفید رنگ است؟
آیا میدانستید که : فنی کراسبی با اینکه نابینا بود بیش از ۸٬۰۰۰ سرود روحانی نوشت؟
آیا میدانستید که : روباه سرخ جانوری است که در هر چهار قاره کرهٔ زمین پراکنده‌است؟
آیا میدانستید که : ارنست دوشن، توان پادزیستی پنی‌سیلین را ۳۲ سال پیش از الکساندر فلمینگ شناسایی کرده بود؟
آیا میدانستید که : لینا مدینا جوان‌ترین مادر در تاریخ پزشکی است که در پنج سالگی صاحب فرزند پسری شد؟
آیا میدانستید که : کرج یکی از کلان شهرهای ایران و مرکز استان البرز، مدتی جزء مازندران و زمانی بخشی از ری و گاهی از روستاهای طالقان یا شهرستانک محسوب می‌شده‌است؟
آیا میدانستید که : در قرن چهارم ه‌ق مردآویج زیاری قصد داشت بغداد را بگیرد، خلافت را براندازد، پادشاهی ایرانیان را دوباره برقرار سازد و خود را شاهنشاه بنامد. اما سرانجام در سال ۳۲۳ توسط غلامان خود در گرمابه به قتل رسید؟
آیا میدانستید که : برج پیچنده با ۱۹۰ متر ارتفاع بلندترین آسمان‌خراش کشور سوئد است؟
آیا میدانستید که : نوکتورن قطعه‌ای موسیقی است که معمولاً برای اجرا در شب ساخته می‌شود؟
آیا میدانستید که : غیاث‌الدین جمشید کاشانی در رساله وتر و جیب sin ۱° را تا ۱۷ رقم اعشار به درستی محاسبه کرده بوده است؟
آیا میدانستید که : کلیله و دمنه مجموعه داستان‌هایی به زبان سانسکریت است که قهرمانان آن حیواناتند و در حدود سال ۲۰۰ پیش از میلاد حکایت شده‌است؟
آیا میدانستید که : جایزه ایگ‌نوبل تقلیدی تمسخرآمیز از جایزه نوبل است که همه ساله به ۱۰ موفقیت برتر که «ابتدا باعث خنده و سپس به فکر فرو رفتن مردم شود» اعطا می‌شود؟
آیا میدانستید که : کیسه خودکشی وسیله‌ای برای خودکشی بدون درد است؟
آیا میدانستید که : اف-۱۴ تام‌کت‌های ایران تنها نمونه جنگنده‌های اف-۱۴ تام‌کت هستند که بجز نیروی هوایی آمریکا کشور دیگری امکان استفاده عملیاتی از آنها را پیدا کرده است؟
آیا میدانستید که : برج پیچنده با ۱۹۰ متر ارتفاع بلندترین آسمان‌خراش کشور سوئد است؟
آیا میدانستید که : نوکتورن قطعه‌ای موسیقی است که معمولاً برای اجرا در شب ساخته می‌شود؟
آیا میدانستید که : غیاث‌الدین جمشید کاشانی در رساله وتر و جیب sin ۱° را تا ۱۷ رقم اعشار به درستی محاسبه کرده بوده است؟
آیا میدانستید که : جایزه ایگ‌نوبل تقلیدی تمسخرآمیز از جایزه نوبل است که همه ساله به ۱۰ موفقیت برتر که «ابتدا باعث خنده و سپس به فکر فرو رفتن مردم شود» اعطا می‌شود؟
آیا میدانستید که : کیسه خودکشی وسیله‌ای برای خودکشی بدون درد است؟
آیا میدانستید که : اسپهبد خورشید زمانی که شنید خاندان وی توسط منصور عباسی به اسارت گرفته شده‌اند، تاب نیاورده و با نوشیدن زَهر، خودکشی کرد؟
آیا میدانستید که : در تایوان، روز معلم برابر با ۲۸ سپتامبر، یک جشن ملی و تعطیلی رسمی است؟
آیا میدانستید که : اشغال ایران در جنگ جهانی دوم با حمله نیروهای بریتانیا به جنوب و غرب و نیروهای شوروی به شمال و شرق ایران آغاز شد؟
آیا میدانستید که : کرج ابودلف شهری تاریخی و آباد میان اراک و بروجرد بوده است که امروزه محل قطعی آن مشخص نیست؟
آیا میدانستید که : آتش خاموش نخستین مجموعه داستانی به زبان فارسی است که به قلم زنی ایرانی چاپ شده است؟
آیا میدانستید که : هندی بمبئی نیم‌زبانی بومی بمبئی و آمیخته‌ای از زبان‌های انگلیسی، مراتی، گجراتی و چند زبان دیگر است؟
آیا میدانستید که : فهرست پادشاهان تورین طوماری پاپیروسی از مصر باستان و دربردارندهٔ نام فرعون‌ها و خدایانی است که تا پیش از رامسس دوم بر نیل فرمانروایی کرده‌اند؟
آیا میدانستید که : عروس دریایی یال‌شیری بزرگترین گونه عروس دریایی شناخته شده در جهان است؟
آیا میدانستید که : آنتوان سوروگین عکاس تصاویر موجود از میرزا رضای کرمانی، پس از قتل ناصرالدین شاه بود؟
آیا میدانستید که : هاری یک بیماری ویروسی کشنده است و تاکنون تنها ۶ انسان از این بیماری جان سالم به‌در برده‌اند؟
آیا میدانستید که : حسن باقری با ۲۷ سال سن، جوان‌ترین فرماندهٔ ایرانی در دوران جنگ ایران و عراق بود؟
آیا میدانستید که : نورشناخت کوانتومی شاخه‌ای از فیزیک است که به مطالعه نور در محدودهٔ مکانیک کوانتوم می‌پردازد؟
آیا میدانستید که : پدیدهٔ موج عظیم در جنوبی‌ترین نقطهٔ آفریقا در نزدیکی دماغهٔ آگولاس، به فراوانی دیده می‌شود؟
آیا میدانستید که : اندکی پس از جنگ جهانی دوم، در دوران کمونیسم در لهستان، صحبت کردن به زبان ویلامووی ممنوع بود و اکنون، در حدود ۷۰ نفر از سخنوران این زبان باقی مانده‌اند؟
آیا میدانستید که : فیلم دنیای آب از نگاه بازگشت سرمایه و میزان فروش، یک شکست بزرگ بود؟
آیا میدانستید که : صد سال تنهایی یکی از شاهکارهای گابریل گارسیا مارکز دانسته می‌شود؟
آیا میدانستید که : در سدهٔ شانزدهم میلادی، اسپانیایی‌ها صلیبی را بر لبهٔ دهانهٔ آتشفشان ماسایا نصب کردند تا شیطان را فراری دهد؟
آیا میدانستید که : خلیج فارس پس از خلیج مکزیک و خلیج هادسون سومین خلیج بزرگ جهان بشمار می‌آید؟
آیا میدانستید که : گنجینه‌ای از آثار مهم هنرمندان معاصر غرب، پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، به انبار زیرزمین موزه هنرهای معاصر تهران منتقل شد؟
آیا میدانستید که : بنیاد فرهنگ ایران، نهادی پژوهشی بود که برای پاس‌داری، گسترش، و پیش‌برد زبان پارسی در مهر ماه ۱۳۴۳ خورشیدی بنیان شد؟
آیا میدانستید که : هیو هفنر، قبر مجاور مریلین مونرو را به مبلغ ۷۵ هزار دلار خریده‌است؟
آیا میدانستید که : بیش از نیمی از مردم دنیا آلوده به باکتری هلیکوباکتر پیلوری هستند؟
آیا میدانستید که : بر اساس نظریه نسبیت عام، علاوه بر جرم، حضور انرژی، تکانه و تنش نیز می‌تواند منشأ گرانش باشد؟
آیا میدانستید که : میرزا محمد اخباری مدعی بود که می‌تواند سرِ پاول سیسیانوف را به تهران حاضر سازد؟ وی در شاه‌عبدالعظیم به چله‌نشینی پرداخت و پیش از پایان روز چهلم سر سیسیانوف را نزد فتحعلی‌شاه آوردند؟
آیا میدانستید که : ماجرای ایران–کنترا پس از رسوایی واترگیت بزرگترین رسوایی سیاسی در آمریکا است؟
آیا میدانستید که : واشینگتن، دی. سی. بر روی زمین اهدایی ایالت مریلند بنا شده است؟
آیا میدانستید که : جنگ قره‌باغ منجر به اعلام استقلال از سوی جمهوری قره‌باغ در سال ۱۹۹۲ شد؟
آیا میدانستید که : کلنل احمد نخجوان نخستین خلبان ایران و نیروی هوایی شاهنشاهی بود؟
آیا میدانستید که : برادران اردلان، سه چهره سیاسی اواخر دوره قاجار و دوران پهلوی بودند که هریک به‌تنهایی نقش مهمی در تاریخ معاصر ایران بازی کرده‌اند؟
آیا میدانستید که : نبرد کورسک بزرگترین نبرد تانک‌ها در طول تاریخ نظامی به شمار می‌رود؟
آیا میدانستید که : مارگارت باندفیلد نخستین وزیر زن در تاریخ بریتانیا بود؟
آیا میدانستید که : دلفین‌ها می‌توانند با سوت زدن یکدیگر را به نام صدا بزنند؟
آیا میدانستید که : حاجی علی هنرمند مصری مقیم آمریکا بود که به خاطر مهار و کنترل قی و پس‌زنش مایعات درون دهانش مشهور بود؟
آیا میدانستید که : در پی حمله به بندر پرل هاربر توسط هواپیماهای جنگنده امپراتوری ژاپن، ایالات متحده آمریکا ناچار شد رسماً وارد کارزار جنگ جهانی دوم شود؟
آیا میدانستید که : نام کامل پیانو، پیانو فورته می‌باشد، که از پیانو به معنای ملایم و فورته به معنای رسا تشکیل شده‌است؟
آیا میدانستید که : کیسه‌داران بچه‌های خود را نه به شکل کامل – همچون پستانداران – که به شکل موجودی ناقص به دنیا می‌آورند تا بعد در کیسه پرورش داده شوند؟
آیا میدانستید که : ابراهیم گلستان نخستین کارگردان ایرانی است که برنده جایزه‌ای بین‌المللی شده‌است؟
آیا میدانستید که : کیسه‌داران بچه‌های خود را نه به شکل کامل – همچون پستانداران – که به شکل موجودی ناقص به دنیا می‌آورند تا بعد در کیسه پرورش داده شوند؟
آیا میدانستید که : دلفین‌ها می‌توانند با سوت زدن یکدیگر را به نام صدا بزنند؟
آیا میدانستید که : هر روز در قرن ۲۱ام حدود ۰ تا ۲ میلی‌ثانیه طولانی‌تر از روزهای قرن ۱۹ام است؟
آیا میدانستید که : گل‌مور درختی بومی ماداگاسکار است که برای گل‌های قرمز و نارنجیش شناخته می‌شود؟
آیا میدانستید که : سه مومیایی از مردان نمکی کشف شده در معدن چهرآباد استان زنجان مربوط به زمان هخامنشیان (حدود ۴۰۰ پیش از میلاد) هستند؟
آیا میدانستید که : فرانتز لیست قطعهٔ لا کامپانلا را بر اساس موومان سوم از کنسرتو ویولن شماره ۲ نیکولو پاگانینی نوشته است؟
آیا میدانستید که : نخستین مجموعه کتاب کتابخانهٔ عمومی شیکاگو، مجموعه‌ای ۸۰۰۰ تایی از کتاب‌های انگلیسی بود که پس از آتش‌سوزی ۱۸۷۱ میلادی به این کتابخانه هدیه داده شده بود؟
آیا میدانستید که : لوچیانو پاواروتی نخستین موسیقیدان معاصر خارجی بود که پس از مرگش مراسم بزرگداشتی در ایران برای او برگزار شد؟
آیا میدانستید که : قوی شیپورچی بزرگترین پرندهٔ آبزی جهان و بومی آمریکای شمالی است؟
آیا میدانستید که : جدال براؤر و هیلبرت از مهم‌ترین منازعه‌های درونی ریاضیات در قرن بیستم بود که آلبرت اینشتین آن را به جدال قورباغه و موش تشبیه کرده بود؟
آیا میدانستید که : در حدود ۴۰۰۰ کرگدن هندی در دنیای وحش باقی مانده‌است؟
آیا میدانستید که : بی‌بی‌خانم استرآبادی از نخستین زنان طنزنویس ایرانی بود که معایب الرجال را در سال ۱۳۱۲ قمری در پاسخ به تأدیب النسوان نوشت؟
آیا میدانستید که : نسترن گیاهی بود که در دوران جنگ جهانی دوم در باغ‌های پیروزی آمریکا کاشته می‌شد؟
آیا میدانستید که : ابرقارهٔ پانوتیا در حدود ۵۰ میلیون سال عمر کرد و پس از آن به چهار قاره تقسیم شد؟
آیا میدانستید که : همهٔ پنج فیلمی که جان کزال در آنها بازی کرده‌است، برای جایزهٔ اسکار بهترین فیلم نامزد شده‌اند؟
آیا میدانستید که : موزه پرگامون برلین، دروازه ایشتار بابل را دربردارد؟
آیا میدانستید که : رابرت آدلر مخترع نخستین کنترل از راه دور کارای تلویزیون است؟
آیا میدانستید که : سخت‌پوستی به نام خرخاکی غول در اعماق اقیانوس اطلس و خلیج مکزیک زندگی می‌کند و می‌تواند تا ۷۰ سانتی‌متر رشد کند؟
آیا میدانستید که : ریال از واژهٔ اسپانیایی "real" وارد فارسی شده‌است که هم به معنای «شاهی» و هم نام سکهٔ نقره رایج در آن کشور بوده است؟
آیا میدانستید که : کالکوزیت از مهم‌ترین سنگ معدن‌های مس است که روزگاری در معدن‌های کورن‌وال انگلستان به فراوانی یافت می‌شده‌است؟
آیا میدانستید که : آلمان‌ها در هر روز، نزدیک به ۴۰۰ تن کباب ترکی می‌خورند؟
آیا میدانستید که : محمد بهمن‌بیگی بنیانگذار آموزش عشایری در ایران بود؟
آیا میدانستید که : هیپوکالمی یا همان کمبود پتاسیم در بدن، می‌تواند از اثرهای جانبی مصرف برخی داروها باشد؟
آیا میدانستید که : پرچم کشور هند، تیرانگا نام دارد؟
آیا میدانستید که : دریاچهٔ ارومیه بزرگترین دریاچهٔ ایران و آنقدر شور است که نمی‌تواند زیستگاه ماهی باشد؟
آیا میدانستید که : گفته‌های هرودوت دربارهٔ کمبوجیهٔ دوم و کشتن گاو آپیس توسط وی، نادرست بوده و با تحقیقات باستان‌شناسی همخوانی ندارد؟
آیا میدانستید که : برج کلیسای اولم با ارتفاع ۱۶۱ متر بلندترین برج کلیسا در جهان است؟
آیا میدانستید که : برتون ریکتر و ساموئل چائو چونگ تینگ بخاطر کشف ذره سای، جایزه نوبل فیزیک را در سال ۱۹۷۶ دریافت کردند؟
آیا میدانستید که : خیابان جردن تهران به افتخار ساموئل مارتین جردن، بانی و سازنده کالج آمریکایی تهران (بعدها دبیرستان البرز) نامگذاری شده‌است؟
آیا میدانستید که : هتل سِوُی لندن، نخستین هتل مجلل بریتانیا بود که امکاناتی نظیر حمام خصوصی، آب سرد و گرم دائمی و آسانسور برقی را ارائه می‌کرد؟
آیا میدانستید که : پس از کشف اریس در سال ۲۰۰۵، مدتی آن را سیاره دهم منظومه شمسی می‌نامیدند اما اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی در سال ۲۰۰۶ اریس را در گروه سیاره‌های کوتوله قرار داد؟
آیا میدانستید که : دایناسور کریولوفوساروس، به صورت غیررسمی الویسور خوانده می‌شود چون تاج عجیبی در بالای سرش بوده‌است و چهره‌اش فرد را به یاد مدل موی پمپادور الویس پریسلی می‌اندازد؟
آیا میدانستید که : توکن امنیتی می‌تواند علاوه بر کلید رمز، داده‌های زیست‌سنجشی را هم ذخیره کند؟
آیا میدانستید که : سیگار نام دهستانی از توابع بخش مرکزی شهرستان لامرد در جنوب استان فارس است؟
آیا میدانستید که : فرودگاه بین‌المللی کفلاویک، بزرگترین فرودگاه ایسلند است؟
آیا میدانستید که : کاشیما آنتلرز باشگاه فوتبال ژاپنی است که در جی‌لیگ بازی می‌کند؟
آیا میدانستید که : امپراتور چینزونگ، آخرین امپراتور سونگ شمالی بود؟
آیا میدانستید که : در عددنویسی مصری برای ۱۰۰٬۰۰۰ در خط هیروگلیف نماد یک نوزاد قورباغه یا قورباغه انتخاب شده بود؟
آیا میدانستید که : در دوران پارینه‌سنگی ژاپن می‌توان نمونه‌هایی از ابزارهای سنگی صیقل خورده را یافت که پیشینهٔ آنها به ۳۰٬۰۰۰ سال پیش از میلاد باز می‌گردد؟ (در تصویر، موزه باستان‌شناسی استان هیوگو)
آیا میدانستید که : رئیس انجمن شرکت‌های اینترنتی ایران در اکتبر ۲۰۰۸ اعلام کرد که کل پهنای باند وارد شده به ایران برابر با مجموع پهنای باند دو دانشگاه در سوئد است؟
آیا میدانستید که : جنبش حقوق زنان در ترکیه از زمان امپراتوری عثمانی و جنگ جهانی اول شکل گرفته‌است؟
آیا میدانستید که : یولیوس شرک عضو اساس و رانندهٔ شخصی آدولف هیتلر بود که در مراسم خاکسپاریش در سال ۱۹۳۶، هیتلر شخصاً در ستایش او سخنرانی کرد؟
آیا میدانستید که : تمساح نیل بزرگترین تمساح آفریقا است؟
آیا میدانستید که : شرکت ایتالیایی لامبورگینی از سال ۱۹۹۸ تابع شرکت آلمانی آئودی می‌باشد که خود تابع شرکت فولکس‌واگن است؟
آیا میدانستید که : پل رانی پیش از آنکه به باشگاه فوتبال لیدز یونایتد بپیوندد مکانیک بوده‌است؟
آیا میدانستید که : رئیس انجمن شرکت‌های اینترنتی ایران در اکتبر ۲۰۰۸ اعلام کرد که کل پهنای باند وارد شده به ایران برابر با مجموع پهنای باند دو دانشگاه در سوئد است؟
آیا میدانستید که : خشخاش در حدود ۳۴۰۰ سال پیش از میلاد در جنوب میان‌رودان کشت می‌شده است؟
آیا میدانستید که : شیر آمریکایی خویشاوند نزدیک شیر غارنشین اروپایی است که از طریق تنگهٔ برینگ به آلاسکا آمده‌است؟
آیا میدانستید که : واژهٔ لگاریتم (به معنای عدد نسبت) نخستین بار توسط جان نپر معرفی شد؟
آیا میدانستید که : آلا پوگاچوا خواننده و هنرپیشهٔ روس است که فعالیت هنریش را در سال ۱۹۶۵ آغاز کرد و تا سال ۱۹۹۷ بیش از ۲۵۰ میلیون نسخه از آثارش را به فروش رساند؟
آیا میدانستید که : در یونان باستان از پیاله برای ساغرریزی استفاده می‌شده است؟
آیا میدانستید که : دولت فدرال آمریکا در سال ۱۷۹۲ مثلث ایری را به پنسیلوانیا فروخت تا آن ایالت به دریاچه ایری دسترسی داشته باشد؟
آیا میدانستید که : ابوبکر کرجی در کتاب استخراج آب‌های پنهانی نیروی جاذبه زمین را توصیف کرده بوده است؟
آیا میدانستید که : واژهٔ لگاریتم (به معنای عدد نسبت) نخستین بار توسط جان نپر معرفی شد؟
آیا میدانستید که : ابوبکر کرجی در کتاب استخراج آب‌های پنهانی نیروی جاذبه زمین را توصیف کرده بوده است؟
آیا میدانستید که : پنیر گلاستر از آمیختن شیر سحرگاه و شامگاه گاوهای گلاستر فراهم می‌شود؟
آیا میدانستید که : در سال ۱۹۳۸ در نبرد میان تیم‌های ملی فوتبال آلمان و انگلستان، دیپلمات‌ها، کاپیتان تیم انگلستان ادی هاپگود و هم‌تیمی‌هایش را مجبور کردند تا برای ادای احترام درود نازی سر دهند؟
آیا میدانستید که : گیاه زعفران بومی ایران و هند است و در هیچ کشور عربی به صورت طبیعی نمی‌روید؟
آیا میدانستید که : سازهای ساخته شده به دست استرادیواریوس از باکیفیت‌ترین و گران‌قیمت‌ترین آلات موسیقی هستند؟
آیا میدانستید که : در سامانهٔ تشخیص خودکار شماره پلاک خودرو از نویسه‌خوان نوری برای خواندن پلاک خودرو بهره برده می‌شود؟
آیا میدانستید که : تیم ملی فوتبال انگلستان در جام جهانی فوتبال ۱۹۸۶ مکزیک، دو بازیکن با نام گری استیونز داشت؟
آیا میدانستید که : تا سال ۱۹۸۶ بیش از یک میلیون نفر در شهرهایی معروف به شهر بستهٔ روسیه زندگی می‌کردند؟ مرز این شهرها به دلیل وجود نیروی نظامی و تأسیسات هسته‌ای بر روی خارجی‌ها بسته‌است؟
آیا میدانستید که : سوفیا کووالوسکایا با مطالعه مقاله‌هایی از معادلات دیفرانسیل و انتگرال که به‌جای کاغذ دیواری بر دیوار خانه‌شان چسبانده شده بود، با ریاضیات آشنا شد؟
آیا میدانستید که : اسب آبی نزدیک‌ترین خویشاوند به نهنگ‌ها و دلفین‌های کنونی است؟
آیا میدانستید که : رشد و گسترش تره‌بار رسمی موجب افزایش گوناگونی نژادی محصول‌ها می‌شود؟
آیا میدانستید که : گرترود استاین ایجادگر اصطلاح نسل گمشده دانسته می‌شود؟
آیا میدانستید که : تاریخچه سوشی نشان می‌دهد که سوشی در آغاز روشی برای حفظ ماهی بوده که در آسیای شرقی رواج داشته‌است و پس از راه یافتن به چین به فرهنگ غذایی کشور ژاپن وارد شده است؟
آیا میدانستید که : استن مورتنسن نخستین و تنها بازیکنی است که در جام حذفی فوتبال انگلستان به امتیاز هت تریک دست یافته است؟
آیا میدانستید که : مسلمانان چین برای نوشتن زبان ماندارین به خط عربی از شیوه‌ای به نام شیاو جینگ استفاده می‌کرده‌اند؟
آیا میدانستید که : استودان سدلک، نیایشگاه کوچک کاتولیکی است که با بیش از ۴۰٬۰۰۰ استخوان انسان آراسته شده‌است؟
آیا میدانستید که : در سال ۱۹۱۳ میلادی، آدولف هیتلر، لئون تروتسکی، ژوزف استالین و زیگموند فروید همگی در منطقه تاریخی مرکزی شهر وین زندگی می‌کردند؟
آیا میدانستید که : واندا لاندوسکا نخستین کسی بود که واریاسیون‌های گلدبرگ باخ را با هارپسیکورد اجرا و ضبط کرد؟
دانشگاه
دانشگاه را در فرهنگ‌های لغت این گونه تعریف کرده‌اند: نهادی برای آموزش عالی که سه ویژگی اصلی دارد:
دانشکده‌هایی در رشته‌های گوناگون دانش
تسهیلاتی برای پژوهش استادان و دانشجویان
رتبه‌های آموزشی که به دانشجویان و استادان داده می‌شود.
گفته می‌شود که قدیمی‌ترین نهادی که به دانشگاه‌های امروزی شباهت بیشتری داشت، حدود شش و نیم سده پس از برپایی آکادمی افلاطون (که در باغ آکادامه و دره آکادموس آتن گشایش یافت)فعالیت می‌کرد. دانشگاه‌ها بر حسب علومی که در آنها تدریس می‌شوند، بر دو نوع هستند:
دانشگاه‌های جامع
دانشگاه‌های تخصصی
دانشگاه در تمام سطوح علمی گوناگون (کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا) و رشته‌های مختلف مدرک دانشگاهی ارائه می‌نماید.
تاریخ
با توجه به تعریفی که از دانشگاه ارائه می‌شود در مورد اینکه کهن‌ترین دانشگاه دنیا کدام بوده بحث و جدلهای بسیاری وجود دارد. اما به قطع یقین، چنین مرکز آموزشی در تمدنهای باستانی خاور شکل گرفته‌است. اگر دانشگاه را یک موسسه دانشجویی فرض کنیم، آکادمی افلاطون قدیمی‌ترین دانشگاه در باختر بوده‌است و سند تاریخی هم بر این ادعا وجود دارد. واژه لاتین "universitas" ابتدا در عصر یونان باستان و روم احیا شد و به کمک آن تلاش می‌کردند ویژگی‌های آکادمی افلاطون را شرح دهند.
اگر دانشگاه را تنها یک موسسه آموزش عالی فرض کنیم آنگاه می‌توانیم دانشگاه شانگیانگ در چین را که پیش از سده ۲۱ قبل از میلاد گشایش یافته بود، قدیمی‌ترین دانشگاه بنامیم؛ مشروط بر اینکه افسانه نباشد. دانشگاه قسطنطنیه (در عهد امپراطوری بیزانس) در سال ۸۴۹ میلادی به دستور قیصر بارداس (نایب السلطنه امپراطور میخائیل سوم) احیا گردید. این دانشگاه با داشتن فعالیت‌های پژوهشی و آموزشی، حفظ خودگردانی و استقلال آکادمیک عموماً به عنوان نخستین موسسه آموزش عالی با ویژگی‌های دانشگاهی امروزی شناخته می‌شود.
آموزش در دانشگاه نالاندا در ایالت بیهار در هند در قرن ۵ پیش از میلاد برپا بوده و به دانش آموختگان آن مدرک دانشگاهی اعطا می‌شده‌است. سومین دانشگاهی که به تازگی ویرانه‌های آن را یافته‌اند، دانشگاه راتناجیری در اوریسا است. دانشگاه الازهر در قرن دهم در قاهره در کشور مصر گشایش یافت.
شهرهای باستانی تکشاشیلا نالاندا، ویگراماسیلا و کانچیپورا در هند باستان مراکز بسیار مشهور آموزشی در خاور بوده‌اند که از سراسر آسیا دانشجو داشته‌اند. به ویژه نالاندا که مرکز معروف دانشگاهی بوداگرایی بوده و لذا هزاران اندیشمند و دانشجوی بودایی را از چین، شرق آسیا، آسیای مرکزی و آسیای جنوب شرقی جذب کرده و در کنار آن دانشجویان بسیاری از ایران و خاورمیانه را در خود جای داده بود.
در آن زمان اعطای مدرک دانشگاهی چندان مرسوم نبود ولی موسسات آموزش عالی باستانی در چین آکادمیهای (شویان)، یونان، (آکادمی) و ایران نیز وجود داشتند.
مدرسه در سال ۳۸۷ قبل از میلاد توسط فیلسوف یونانی افلاطون در مجاورت آتن بانام آکادیموس تاسیس گردید و به دانشجویان خود فلسفه ریاضیات و ژیمناستیک آموزش می‌داد و گاهی به عنوان دانشگاه در نظر گرفته می‌شود. دیگر شهرهای یونان با موسسات آموزشی قابل ملاحظه شامل کوس (سرای هیپوکرات‌ها) که آموزشگاه پزشکی داشت و هودز که آموزشگاه‌های فلسفه داشت، می‌باشند. موسسه کلاسیک بعدی موزه و کتابخانه اسکندریه است که از شهرت بسیاری برخوردار بوده‌است.
موسسات دانشگاهی شبیه به دانشگاه‌های مدرن در ایران و جهان اسلام نیز قبل از الازهر وجود داشته‌اند. درچین باستان چند موسسه آموزش عالی وجود داشت که تقریباً نقشی همانند با دانشگاه‌های جهان باختر را ایفا کرده‌اند. چنین گفته می‌شود که در قرن ۲۱ پیش از میلاد در چین موسسه آموزشی عالی با نام شانگیانگ تاسیس شده (شانگ به معنی عالی و برتر و یانگ به معنی مدرسه‌است) که موسس آن شون (از ۲۳۵۷ تا ۲۳۰۷ ق. م.) در عصر یویو می‌زیسته‌است. ممکن است مراکز آموزش عالی بر مدرسه امپریال مرکزی موسوم به پیونگ در زمان سلسله ژو (۱۰۴۶ تا ۲۴۹ قبل از میلاد)، تایخو در سلسله هان (۲۰۲ ق. م. تا ۲۲۰ پس از میلاد) و گوزیجیان در سلسله سوی تاثیر فراوانی گذاشته باشد. تاریخ دانشگاه نانجینگ به تاسیس آموزشگاه سلطنتی نانجینگ درسال ۲۵۸ باز می‌گردد و دانشگاه سلطنتی نانجینگ به نخستین موسسه‌ای تبدیل شد که ترکیب آموزش و پژوهش را در ۵ دانشکده در سال ۴۷۰ ارائه می‌کرد. در هر سلسله فقط یک آموزشگاه سلطنتی مرکزی وجود داشت که آن نیز همیشه در مقر حکومت بود و بالاترین سطوح علمی را در آن ارائه می‌دادند. همچنین نوع دیگری از موسسات آموزشی موسوم به آکادمیهای شویوان از قرن هشتم به بعد در عصر حکومت تانگ به وجود آمدند. این مراکز عموماً به صورت خصوصی اداره می‌شدند و دولت به برخی از آنها کمک می‌کرد. هزاران شویواندر چین فعال بودند و مدارک تحصیلی آنها با هم تفاوت داشت. ازمیان شویوان‌های پیشرفته می‌توان یولو شویان و بایلدونگ شویان را به عنوان مرکز آموزش عالی در نظر گرفت. در کشور چین باستان تمام امور امپراطوری را به مقامات تحصیل کرده و با سواد می‌سپردند و در زمان سلسله سوی (۵۸۱-۶۱۸) برای ارزشیابی و انتخاب افراد حکومتی یک آزمون برگزار می‌شد.
در عصر کارو لینجیان، چارلیماگن نمونه‌ای از آکادمی‌ها را به نام آموزشگاه کاخ یا scola palatina در آخن واقع در آلمان امروزی تاسیس کرد. دانشگاه دیگری که امروزه آکادمی برکساگاتا نام دارد در سال ۷۹۸ توسط یکی از رهبران کارولینجیان تاسیس شده بود. دانشگاه در منطقه نویون که امروزه در خاک فرانسه واقع شده قرار داشت. به طور کلی می‌توان گفت که هدف اندیشمندان، اشخاص طبقه بالا، روحانیون و خود چارلیماگن این بود که کل جامعه به طور خاص، و فرزندان اشراف به طور عام آموزش ببینند تا شیوه مدیریت زمین‌ها و حفاظت از سرزمین خود را در برابر تجاوز و استفاده نادرست فرا گیرند. نخستین دانشگاه اروپایی قرون وسطی دانشگاه ماگنورا در قسطنطنیه بود (که امروزه در استانبول ترکیه قرار دارد). این دانشگاه درسال ۸۴۹ در زمان سیطره امپراطوری بارداس و میخائیل سوم تاسیس شد و پس از آن در قرن نهم دانشگاه سالرنو، در سال ۱۰۸۸ دانشگاه بولونیا (ایتالیا) و در سال ۱۱۰۰ دانشگاه پاریس در فرانسه (بعداً با دانشگاه سوربن ادغام شد) بنا شدند. بسیاری از دانشگاه‌های قرون وسطی تحت سیطره کامل کلیسای کاتولیک و پاپ‌ها بودند. در اوایل قرون وسطی بیشتر دانشگاه‌های نو از مدارس و آموزشگاه‌های پیشین منشعب شدند به ویژه اینکه گرایش زیادی برای تبدیل شدن به مراکز آموزش عالی داشتند. بسیاری از مورخین معتقدند این دانشگاه‌ها تداوم همین علائق معابد به تحصیل بوده‌اند.
در اروپا مردان جوان پس از پایان تحصیلات در مقطع سوم (مقدمات گرامر، کلام و منطق) و مقطع چهارم به ادامه تحصیل در دانشگاه می‌پرداختند و در رشته‌های گرامر، منطق، هندسه، مثلثات، ریاضیات، موسیقی و نجوم درس می‌خواندند (برای آگاهی یافتن از تاریخچه نحوه توسعه مقاطع سوم و چهارم در رابطه با مدارک، به ویژه در دانشگاه‌های انگلیسی به مدارک دانشگاه آکسفورد مراجعه نمایید).
مبنای تاسیس دانشگاه قانون یا فرمان تاسیس بود. مثلاً در انگلستان برای تاسیس دانشگاه نیاز به قانون پارلمان یا فرمان سلطنتی بود؛ در هر دو حالت اعطای هر نوع مدرکی فقط با تایید شورای ویژه و دیگر دستگاه‌های مجاز، انجام می‌شد.
در مالی (غرب آفریقا) دانشگاه اسلامی سنکور (در سال ۹۸۹) تاسیس شد ولی فاقد مدیریت مرکزی بود؛ در واقع این دانشگاه از مجموعه‌ای از دانشکده‌های مستقل تشکیل شده بود که هر یک توسط یک اندیشمند یا استاد اداره می‌شدند. کلاسها در فضای باز مساجد یا اماکن خصوصی تشکیل می‌شدند. موضوعات اصلی تدریس عبارت بودند از قرآن، مطالعات اسلامی، حقوق و ادبیات. درکنار آنها دروس پزشکی و جراحی، نجوم، ریاضیات، فیزیک، شیمی، فلسفه، زبان و زبان شناسی، جغرافیا، تاریخ و هنر هم ارائه می‌شد. دانشجویان درکنار درس، زمانی را هم به آموزش اخلاق و بازرگانی اختصاص می‌دادند. اماکن تجاری مدرسه دوره‌هایی را در مورد تجارت، قالیبافی، کشاورزی، ماهیگیری، بنایی، کفاشی، خیاطی و دریانوردی ارائه می‌کردند. گفته می‌شود که آزادی فکری دانشگاه‌های غربی تحت تاثیر دانشگاه‌هایی مانند سنکور و قرطبه (اسپانیای مسلمان) بوده‌است. حفظ قرآن و آموزش زبان عربی برای دانشجویان الزامی بود. زبان رسمی تدریس در دانشگاه و همچنین زبان بازرگانی تیمبوکتو زبان عربی بود. به جز تعداد کمی دست نوشته به زبان‌های سونگای و دیگر زبان‌های غیر عربی، تمام ۷۰۰۰۰ نسخه باقی‌مانده از آن عصر به زبان عربی هستند. (بنیاد الفرقان در لندن یک فهرست ۵ جلدی ازاین آثارمنتشر کرده که در کتابخانه احمد بابا موجود است.)
دانشجویان این دانشگاه نیز همچون سایر دانشگاه‌های اسلامی از سراسر دنیا پذیرش می‌شدند. در حدود قرن ۱۲ بود که این دانشگاه ۲۵۰۰۰ دانشجو را در شهری ۱۰۰۰۰۰ نفری در خود جای داده بود. این دانشگاه به خاطر استانداردهای بالا و سختگیری در پذیرش دانشجو مشهور بود.
آینده
آینده دانشگاه‌های امروزی به صورت ساختمانی سنتی از خشت و گل به چند دلیل در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. یک موسسه اروپایی یا مسیحی ویژه نخبگان در حرکت به سوی مدل آموزشی همگانی مشکلات قابل توجهی داشته‌است. این مدل باید به دنبال افزایش سطح کیفی پرورش نخبگان و دستیابی به حقایق عینی باشد. استنلی آرونویتز در مطالعه دانشگاه‌های آمریکا پس از جنگ جهانی دوم («کارخانه دانش») می‌گوید که دانشگاه‌های آمریکا تحت تاثیر مسائل مربوط به اشتغال، فشار بر دانشگاه‌هایی که زمین آنها موقوفه‌است، و بی توجهی سیاست‌مداران و عدم آگاهی دانشگاه‌ها از نیازهای جامعه بوده‌اند. به صورت نظری تر بیل ریدینگز (مرحوم) در مطالعه ۱۹۵۵ خود با عنوان "ویرانی دانشگاه هاً تصریح می‌کند که دانشگاه‌های جهان به طور ناامید کننده‌ای در اثر جهانی سازی و بی ارزشی تعالی بوروکراتیک تغییرکرده‌اند. وی معتقد است که دانشگاه‌ها به زندگی مصرف گرایانه و ویرانگر خود ادامه می‌دهند تا ما به فکر آموزش‌های پیشرفته فراملی بیفتیم که فراتر از مسائل ملی و سازمانی حرکت می‌کنند.
جنبش در حال گسترشی به نام دانشگاه عصر سوم (U3A) شکل گرفته‌است که شامل گروه‌های کوچک، مستقل و خود مختار از اندیشمندان بازنشسته و دیگر کسانی است که برای خودشان مطالعه می‌کنند؛ این دانشگاه‌ها خیریه هستند وهیچ گونه مدرک یا گواهی نمی‌دهند: دانشگاه به شکل باستانی، یعنی مجموعه‌ای از اندیشمندان. دامنه مطالعات U3A فراتر از محدوده دانشگاه هاست و شامل اغلب رشته‌های فیزیکی و ذهنی است که برای افرادی که در «عصر سوم» زندگی خود قرار دارند مفید است.
دانشگاه را در فرهنگ‌های لغت این گونه تعریف کرده‌اند: نهادی برای آموزش عالی که سه ویژگی اصلی دارد:
دانشکده‌هایی در رشته‌های گوناگون دانش
تسهیلاتی برای پژوهش استادان و دانشجویان
رتبه‌های آموزشی که به دانشجویان و استادان داده می‌شود.
گفته می‌شود که قدیمی‌ترین نهادی که به دانشگاه‌های امروزی شباهت بیشتری داشت، حدود شش و نیم سده پس از برپایی آکادمی افلاطون (که در باغ آکادامه و دره آکادموس آتن گشایش یافت)فعالیت می‌کرد. دانشگاه‌ها بر حسب علومی که در آنها تدریس می‌شوند، بر دو نوع هستند:
دانشگاه‌های جامع
دانشگاه‌های تخصصی
دانشگاه در تمام سطوح علمی گوناگون (کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا) و رشته‌های مختلف مدرک دانشگاهی ارائه می‌نماید.
تاریخ
با توجه به تعریفی که از دانشگاه ارائه می‌شود در مورد اینکه کهن‌ترین دانشگاه دنیا کدام بوده بحث و جدلهای بسیاری وجود دارد. اما به قطع یقین، چنین مرکز آموزشی در تمدنهای باستانی خاور شکل گرفته‌است. اگر دانشگاه را یک موسسه دانشجویی فرض کنیم، آکادمی افلاطون قدیمی‌ترین دانشگاه در باختر بوده‌است و سند تاریخی هم بر این ادعا وجود دارد. واژه لاتین "universitas" ابتدا در عصر یونان باستان و روم احیا شد و به کمک آن تلاش می‌کردند ویژگی‌های آکادمی افلاطون را شرح دهند.
اگر دانشگاه را تنها یک موسسه آموزش عالی فرض کنیم آنگاه می‌توانیم دانشگاه شانگیانگ در چین را که پیش از سده ۲۱ قبل از میلاد گشایش یافته بود، قدیمی‌ترین دانشگاه بنامیم؛ مشروط بر اینکه افسانه نباشد. دانشگاه قسطنطنیه (در عهد امپراطوری بیزانس) در سال ۸۴۹ میلادی به دستور قیصر بارداس (نایب السلطنه امپراطور میخائیل سوم) احیا گردید. این دانشگاه با داشتن فعالیت‌های پژوهشی و آموزشی، حفظ خودگردانی و استقلال آکادمیک عموماً به عنوان نخستین موسسه آموزش عالی با ویژگی‌های دانشگاهی امروزی شناخته می‌شود.
آموزش در دانشگاه نالاندا در ایالت بیهار در هند در قرن ۵ پیش از میلاد برپا بوده و به دانش آموختگان آن مدرک دانشگاهی اعطا می‌شده‌است. سومین دانشگاهی که به تازگی ویرانه‌های آن را یافته‌اند، دانشگاه راتناجیری در اوریسا است. دانشگاه الازهر در قرن دهم در قاهره در کشور مصر گشایش یافت.
شهرهای باستانی تکشاشیلا نالاندا، ویگراماسیلا و کانچیپورا در هند باستان مراکز بسیار مشهور آموزشی در خاور بوده‌اند که از سراسر آسیا دانشجو داشته‌اند. به ویژه نالاندا که مرکز معروف دانشگاهی بوداگرایی بوده و لذا هزاران اندیشمند و دانشجوی بودایی را از چین، شرق آسیا، آسیای مرکزی و آسیای جنوب شرقی جذب کرده و در کنار آن دانشجویان بسیاری از ایران و خاورمیانه را در خود جای داده بود.
در آن زمان اعطای مدرک دانشگاهی چندان مرسوم نبود ولی موسسات آموزش عالی باستانی در چین آکادمیهای (شویان)، یونان، (آکادمی) و ایران نیز وجود داشتند.
مدرسه در سال ۳۸۷ قبل از میلاد توسط فیلسوف یونانی افلاطون در مجاورت آتن بانام آکادیموس تاسیس گردید و به دانشجویان خود فلسفه ریاضیات و ژیمناستیک آموزش می‌داد و گاهی به عنوان دانشگاه در نظر گرفته می‌شود. دیگر شهرهای یونان با موسسات آموزشی قابل ملاحظه شامل کوس (سرای هیپوکرات‌ها) که آموزشگاه پزشکی داشت و هودز که آموزشگاه‌های فلسفه داشت، می‌باشند. موسسه کلاسیک بعدی موزه و کتابخانه اسکندریه است که از شهرت بسیاری برخوردار بوده‌است.
موسسات دانشگاهی شبیه به دانشگاه‌های مدرن در ایران و جهان اسلام نیز قبل از الازهر وجود داشته‌اند. درچین باستان چند موسسه آموزش عالی وجود داشت که تقریباً نقشی همانند با دانشگاه‌های جهان باختر را ایفا کرده‌اند. چنین گفته می‌شود که در قرن ۲۱ پیش از میلاد در چین موسسه آموزشی عالی با نام شانگیانگ تاسیس شده (شانگ به معنی عالی و برتر و یانگ به معنی مدرسه‌است) که موسس آن شون (از ۲۳۵۷ تا ۲۳۰۷ ق. م.) در عصر یویو می‌زیسته‌است. ممکن است مراکز آموزش عالی بر مدرسه امپریال مرکزی موسوم به پیونگ در زمان سلسله ژو (۱۰۴۶ تا ۲۴۹ قبل از میلاد)، تایخو در سلسله هان (۲۰۲ ق. م. تا ۲۲۰ پس از میلاد) و گوزیجیان در سلسله سوی تاثیر فراوانی گذاشته باشد. تاریخ دانشگاه نانجینگ به تاسیس آموزشگاه سلطنتی نانجینگ درسال ۲۵۸ باز می‌گردد و دانشگاه سلطنتی نانجینگ به نخستین موسسه‌ای تبدیل شد که ترکیب آموزش و پژوهش را در ۵ دانشکده در سال ۴۷۰ ارائه می‌کرد. در هر سلسله فقط یک آموزشگاه سلطنتی مرکزی وجود داشت که آن نیز همیشه در مقر حکومت بود و بالاترین سطوح علمی را در آن ارائه می‌دادند. همچنین نوع دیگری از موسسات آموزشی موسوم به آکادمیهای شویوان از قرن هشتم به بعد در عصر حکومت تانگ به وجود آمدند. این مراکز عموماً به صورت خصوصی اداره می‌شدند و دولت به برخی از آنها کمک می‌کرد. هزاران شویواندر چین فعال بودند و مدارک تحصیلی آنها با هم تفاوت داشت. ازمیان شویوان‌های پیشرفته می‌توان یولو شویان و بایلدونگ شویان را به عنوان مرکز آموزش عالی در نظر گرفت. در کشور چین باستان تمام امور امپراطوری را به مقامات تحصیل کرده و با سواد می‌سپردند و در زمان سلسله سوی (۵۸۱-۶۱۸) برای ارزشیابی و انتخاب افراد حکومتی یک آزمون برگزار می‌شد.
در عصر کارو لینجیان، چارلیماگن نمونه‌ای از آکادمی‌ها را به نام آموزشگاه کاخ یا scola palatina در آخن واقع در آلمان امروزی تاسیس کرد. دانشگاه دیگری که امروزه آکادمی برکساگاتا نام دارد در سال ۷۹۸ توسط یکی از رهبران کارولینجیان تاسیس شده بود. دانشگاه در منطقه نویون که امروزه در خاک فرانسه واقع شده قرار داشت. به طور کلی می‌توان گفت که هدف اندیشمندان، اشخاص طبقه بالا، روحانیون و خود چارلیماگن این بود که کل جامعه به طور خاص، و فرزندان اشراف به طور عام آموزش ببینند تا شیوه مدیریت زمین‌ها و حفاظت از سرزمین خود را در برابر تجاوز و استفاده نادرست فرا گیرند. نخستین دانشگاه اروپایی قرون وسطی دانشگاه ماگنورا در قسطنطنیه بود (که امروزه در استانبول ترکیه قرار دارد). این دانشگاه درسال ۸۴۹ در زمان سیطره امپراطوری بارداس و میخائیل سوم تاسیس شد و پس از آن در قرن نهم دانشگاه سالرنو، در سال ۱۰۸۸ دانشگاه بولونیا (ایتالیا) و در سال ۱۱۰۰ دانشگاه پاریس در فرانسه (بعداً با دانشگاه سوربن ادغام شد) بنا شدند. بسیاری از دانشگاه‌های قرون وسطی تحت سیطره کامل کلیسای کاتولیک و پاپ‌ها بودند. در اوایل قرون وسطی بیشتر دانشگاه‌های نو از مدارس و آموزشگاه‌های پیشین منشعب شدند به ویژه اینکه گرایش زیادی برای تبدیل شدن به مراکز آموزش عالی داشتند. بسیاری از مورخین معتقدند این دانشگاه‌ها تداوم همین علائق معابد به تحصیل بوده‌اند.
در اروپا مردان جوان پس از پایان تحصیلات در مقطع سوم (مقدمات گرامر، کلام و منطق) و مقطع چهارم به ادامه تحصیل در دانشگاه می‌پرداختند و در رشته‌های گرامر، منطق، هندسه، مثلثات، ریاضیات، موسیقی و نجوم درس می‌خواندند (برای آگاهی یافتن از تاریخچه نحوه توسعه مقاطع سوم و چهارم در رابطه با مدارک، به ویژه در دانشگاه‌های انگلیسی به مدارک دانشگاه آکسفورد مراجعه نمایید).
مبنای تاسیس دانشگاه قانون یا فرمان تاسیس بود. مثلاً در انگلستان برای تاسیس دانشگاه نیاز به قانون پارلمان یا فرمان سلطنتی بود؛ در هر دو حالت اعطای هر نوع مدرکی فقط با تایید شورای ویژه و دیگر دستگاه‌های مجاز، انجام می‌شد.
در مالی (غرب آفریقا) دانشگاه اسلامی سنکور (در سال ۹۸۹) تاسیس شد ولی فاقد مدیریت مرکزی بود؛ در واقع این دانشگاه از مجموعه‌ای از دانشکده‌های مستقل تشکیل شده بود که هر یک توسط یک اندیشمند یا استاد اداره می‌شدند. کلاسها در فضای باز مساجد یا اماکن خصوصی تشکیل می‌شدند. موضوعات اصلی تدریس عبارت بودند از قرآن، مطالعات اسلامی، حقوق و ادبیات. درکنار آنها دروس پزشکی و جراحی، نجوم، ریاضیات، فیزیک، شیمی، فلسفه، زبان و زبان شناسی، جغرافیا، تاریخ و هنر هم ارائه می‌شد. دانشجویان درکنار درس، زمانی را هم به آموزش اخلاق و بازرگانی اختصاص می‌دادند. اماکن تجاری مدرسه دوره‌هایی را در مورد تجارت، قالیبافی، کشاورزی، ماهیگیری، بنایی، کفاشی، خیاطی و دریانوردی ارائه می‌کردند. گفته می‌شود که آزادی فکری دانشگاه‌های غربی تحت تاثیر دانشگاه‌هایی مانند سنکور و قرطبه (اسپانیای مسلمان) بوده‌است. حفظ قرآن و آموزش زبان عربی برای دانشجویان الزامی بود. زبان رسمی تدریس در دانشگاه و همچنین زبان بازرگانی تیمبوکتو زبان عربی بود. به جز تعداد کمی دست نوشته به زبان‌های سونگای و دیگر زبان‌های غیر عربی، تمام ۷۰۰۰۰ نسخه باقی‌مانده از آن عصر به زبان عربی هستند. (بنیاد الفرقان در لندن یک فهرست ۵ جلدی ازاین آثارمنتشر کرده که در کتابخانه احمد بابا موجود است.)
دانشجویان این دانشگاه نیز همچون سایر دانشگاه‌های اسلامی از سراسر دنیا پذیرش می‌شدند. در حدود قرن ۱۲ بود که این دانشگاه ۲۵۰۰۰ دانشجو را در شهری ۱۰۰۰۰۰ نفری در خود جای داده بود. این دانشگاه به خاطر استانداردهای بالا و سختگیری در پذیرش دانشجو مشهور بود.
آینده
آینده دانشگاه‌های امروزی به صورت ساختمانی سنتی از خشت و گل به چند دلیل در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. یک موسسه اروپایی یا مسیحی ویژه نخبگان در حرکت به سوی مدل آموزشی همگانی مشکلات قابل توجهی داشته‌است. این مدل باید به دنبال افزایش سطح کیفی پرورش نخبگان و دستیابی به حقایق عینی باشد. استنلی آرونویتز در مطالعه دانشگاه‌های آمریکا پس از جنگ جهانی دوم («کارخانه دانش») می‌گوید که دانشگاه‌های آمریکا تحت تاثیر مسائل مربوط به اشتغال، فشار بر دانشگاه‌هایی که زمین آنها موقوفه‌است، و بی توجهی سیاست‌مداران و عدم آگاهی دانشگاه‌ها از نیازهای جامعه بوده‌اند. به صورت نظری تر بیل ریدینگز (مرحوم) در مطالعه ۱۹۵۵ خود با عنوان "ویرانی دانشگاه هاً تصریح می‌کند که دانشگاه‌های جهان به طور ناامید کننده‌ای در اثر جهانی سازی و بی ارزشی تعالی بوروکراتیک تغییرکرده‌اند. وی معتقد است که دانشگاه‌ها به زندگی مصرف گرایانه و ویرانگر خود ادامه می‌دهند تا ما به فکر آموزش‌های پیشرفته فراملی بیفتیم که فراتر از مسائل ملی و سازمانی حرکت می‌کنند.
جنبش در حال گسترشی به نام دانشگاه عصر سوم (U3A) شکل گرفته‌است که شامل گروه‌های کوچک، مستقل و خود مختار از اندیشمندان بازنشسته و دیگر کسانی است که برای خودشان مطالعه می‌کنند؛ این دانشگاه‌ها خیریه هستند وهیچ گونه مدرک یا گواهی نمی‌دهند: دانشگاه به شکل باستانی، یعنی مجموعه‌ای از اندیشمندان. دامنه مطالعات U3A فراتر از محدوده دانشگاه هاست و شامل اغلب رشته‌های فیزیکی و ذهنی است که برای افرادی که در «عصر سوم» زندگی خود قرار دارند مفید است.
ساعت : 7:50 am | نویسنده : admin
|
مطلب بعدی